Ervaring met opleiden

Ken je dat? Je weet het stiekem al maar als je het zwart op wit leest schrik je toch nog wel even. Dat had ik bij het bericht dat 44% van de amateurtrainers geen heeft idee wat hij of zij met het team aan moet. 44%!

Moet je je eens voorstellen dat dit bij huisartsen het geval is? Dat 44% van hen niet weet wat ze met patiënten moeten. Of fysiotherapeuten? De vergelijking is misschien wat gewaagd, maar bij amateursport accepteren we dit cijfer blijkbaar.



Ik denk dat het cijfer van 44% zelfs nog hoger ligt. Van de 56% die aangeeft dat ze wel weten wat ze doen verwacht ik dat een deel valt onder het Dunning-Kruger-effect. Bij dit effect, beschreven door de Amerikaanse psychologen Dunning en Kruger, is er sprake van grote zelfoverschatting van eigen kennis en kunnen door mensen met weinig ervaring. Daar hoort de volgende grafiek bij:

Het "Pshhh, I got this!"-punt is het punt waar iemand 100% zelfverzekerd precies denkt te weten hoe het moet met slechts een klein beetje ervaring. Je kent allemaal wel zo iemand.

Voorbeeld? De verleiding is groot om hier over Achilles'29 of Trump en het milieu te beginnen maar dit filmpje van Johan Cruyff is ook leuk. Hierin lost hij, niet gehinderd door enige ervaring als verkeersdeskundige, in 30 seconde het file-probleem op.

De grafiek laat ook zien dat als de ervaring wat groter wordt, het besef komt dat je eigenlijk niet zoveel weet. Ergens tussen "Wait, this is tricky!"en "I'll never get this!" - waar dus 44% van de amateurtrainers zitten - komt het moment dat je een opleiding je gaat helpen.

Alleen dan moeten er wel laagdrempelige en betaalbare opleidingen zijn. Als ik echter afga op mijn eigen ervaringen dan schort daar wel het één en ander bij de KNVB. Ik kan vrijwel elke universitaire studie, bijvoorbeeld huisarts, starten met mijn VWO-diploma van lang geleden maar bij de KNVB mag ik niet aan UEFA Jeugd A (III) beginnen vanwege te weinig ervaring en onvoldoende vooropleiding.

En dan, bij de KNVB betaal je grote bedragen voor een opleiding. Zo betaal je voor niveau B (IV)-opleiding meer dan voor een jaar HBO- of universitaire studie. Huisarts worden lijkt goedkoper dan voetbaltrainer. De vergelijking met het onderwijs is alleen niet eerlijk want aan die opleidingen wordt door de overheid meebetaald.

Daarnaast, sportbonden vinden het lastig om passende opleidingen zelf te organiseren. Gebrek aan goede beschikbare opleiders, onvoldoende organisatiekracht of (on)mogelijkheden bij deelnemers speelt hierbij een rol.

Sommige sportbonden brengen daarom hun opleidingen onder bij private partijen. Maar die partijen hebben een verdienmodel en daar wordt het niet goedkoper van. En of de kwaliteit ermee omhoog gaat, waag ik te betwijfelen. Dit soort neoliberale marktwerkingsoplossingen is uiteindelijk gewoon het afkopen van organisatiestress. Maar of de amateurtrainer er veel mee opschiet?

Kortom bij hun wens om te ontsnappen uit de 44% lopen ze aan tegen hoge kosten, niet passend aanbod of andere drempels.

Kunnen de sportbonden iets? Van de goedwillende beginnende amateurtrainer tot de graagwillende amateurtrainer die expert wil worden: de wens voor ondersteuning is heel divers. Met KNVB-Assist en Rinus speelt de KNVB prima digitaal in op de behoefte van de goedwillenden. Andere bonden zijn vast jaloers.

Waarom niet méér digitaal bij de opleidingen? Interactief leren met een opleider is wat waard maar wellicht kan een deel van de dure bijeenkomsten vervangen door virtual classrooms of online content?

De graagwillenden komen er bekaaider af bij de KNVB. Daar geldt hoe groter je voetbalervaring (en het liefst prof) hoe minder drempels. Geen voetbalervaring, geen trainer want een goede huisarts wordt je immers ook alleen als je heel erg ziek bent geweest. Of is deze vergelijking wederom te gewaagd?

En samenwerken? Rinus voor iedereen en in plaats van een NeVoBo Volleybalacademie, een KNVB Voetbalacademie en nog twintig andere Academies, één organisatie zonder winstoogmerk die de sportopleidingen organiseert? Dat is ook het afkopen van de organisatiestress maar dan zonder neoliberalisme.

Alleen samenwerken zal niet meevallen in sportland. De KNVB hanteert, ondanks de gezamenlijke Kwalificatiestructuur Sport, nog steeds hun eigen toelatingseisen. En niet alleen de KNVB, ook andere bonden bepalen het liefst veel zelf. Want wat weet een - pak-m-beet - volleyballer nu van voetbal? Elke sport is toch vooral uniek, toch? Of toch niet?!

Clubs spelen natuurlijk een belangrijke rol om ondersteuning van bond naar club naar amateurtrainer te laten vloeien, en daar kan het flink haperen. Over clubs ga ik het volgende week weer hebben.

En de overheid? Met een beetje logica kun je bedenken dat goede amateurtrainers wat huisartsen besparen. De overheid zou alleen al daarom betaalbare laagdrempelige trainersopleidingen moeten willen. En waarom zou de overheid dan wel aan huisartsenopleidingen meebetalen en niet aan die van de amateurtrainers? Het is daarom goed dat mijn favoriete sportheldin in de Tweede Kamer Lisa Westerveld tweedekamervragen stelt over de 44%. Alvast voor 19 november: hup Lisa!

Maar als we de 44% omlaag willen krijgen  - en dat willen we - dan moeten volgens mij bij de sportopleidingen drempels weg, prijzen omlaag en het aanbod passend maken. En ja, toegankelijke sportopleidingen is maar één aspect maar gaat zeker helpen. Want als ik de opleiding mag starten en misschien weer een groep train, zakken we toch zeker van 44,00012% naar 43,99983%.

O ja , nu je het Dunning-Kruger effect kent, wellicht dat je denkt dat deze blog er ook onder valt? Ik sluit niets uit.