Eerlijk
Juventus - Ajax was afgelopen en een zinnetje van Facebook: "Terecht gewonnen. Ajax was beter", bleef zich in mijn hoofd herhalen. In de voetbalwereld en met name bij supporters, voorzitters en coaches is er een obsessie voor gerechtigheid. "We hebben hier onterecht een punt verloren" - "Een punt was verdiend geweest" - "We hadden recht op meer" Altijd wordt het echte resultaat vergeleken met wat eigenlijk had moeten zijn, en beoordeeld wat rechtvaardig of eerlijk is.
Het valt ook niet mee. Voetbal is een sport met een hoge onzekerheidsmarge. Het resultaat van de wedstrijd komt lang niet altijd overeen met de inspanning en de kwaliteiten van de beide teams. Eén actie in een enkele minuut kan het resultaat van negentig minuten voetbal kan verpesten. Een lullig doelpuntje kan NAC van Ajax doen winnen. Echter het klagen daarover komt bij mij over als het zeuren aan een roulettetafel dat er nu al drie keer rood is gevallen. Mensen kunnen eenmaal niet zo goed overweg met onzekerheidsmarges.
Die obsessie voor gerechtigheid komt in nog vreemder licht te staan als je kijkt naar voetbal als geheel. Want voetbal is namelijk de oneerlijkste sport ter wereld.
Presteren in professionele sporten draait om geld en voetbal is daar het grote voorbeeld van. Dat is op zichzelf geen probleem. Alleen de oneerlijke verdeling van dat geld rondom Champions League en de eredivisie is zo uitgedacht dat steeds meer geld bij de elite-clubs komt en steeds minder bij de kabouters. Zodat de elite club steeds elitairder worden en de kabouterclubjes steeds kleiner.
En dan de plaatsing. Over niet al te lange tijd plaatst de promovendus uit de Engelse eerste divisie uit Engeland en Spanje zich richtreeks voor de Champions League en mag de kampioen van Nederland mee doen als veertien voorrondes zijn overleefd.
Kan dat ook anders?
Ja dat kan! Je kunt een hoop zeggen over kapitalistisch Amerika, maar in de sport hebben ze dit juist wel goed geregeld. In het basketbal bij de NBA zijn er twee maatregelen die de oneerlijkheid in toom houden. Allereerst is er een salary cap. Dat houdt in de elke club een maximaal bedrag aan salaris per jaar mag betalen. Omdat een topspeler veel geld kost zie je dat elke team NBA-team maximaal twee, drie topspelers in zijn gelederen heeft. Dus als je Messi, Suarez en Raketic hebt kun je Frenkie de Jong en nog acht andere topspelers niet meer betalen.
Daarnaast is er de Draft. Elk jaar mag de club die als laatste in geëindigd de eerste keuze doen uit de beste nieuwe talenten en de kampioen als laatste. Dus NAC mag dit jaar een nieuwe Matthijs de Ligt selecteren en Ajax moet het doen met een nieuwe Willem Janssen of zo.
Gevolg: de NBA-competitie blijft superspannend. Neem de Golden State Warriors. Jarenlang het NAC van de NBA maar is dankzij Stephen Curry al een paar jaar achter elkaar kampioen. Dat moet in Breda als muziek in de oren klinken. Misschien moet NAC zich inschrijven voor een basketbalcompetitie?
Het Ajax van de NBA - de Los Angels Lakers - daarentegen hebben de beste speler ter wereld, Lebron James, gekocht maar eindigen dit jaar ergens op de plaats van ADO Den Haag. Lebron James moet het dankzij de salary cap dan ook doen met basketballers als Tommie Beugelsdijk en Lex Immers.
De oneerlijkheid van het geld gaat ook op bij voetbal op amateurniveau. Ik heb even gecheckt maar alle teams in de buurt met goede jeugdafdeling spelen vierde klasse of lager. Als je als vereniging omhoog wilt, leidt dan geen jeugd op, maar kies bij de ledenvergadering een bijzondere voorzitter met een stapel geld. De club in onze buurt die aan dat profiel voldoet is namelijk wél op weg naar de tweede klasse.
Zowel bij de Champions League als aan de basis in het amateurvoetbal is het geld stevig aan de macht. Is dit erg? Nou ja dat ligt er aan. Het is wat somber voor amateurclubs met ambitieuze plannen voor jeugdafdelingen, er sneuvelt regelmatig een amateurclubje als de financiën van de voorzitter een eigen leven gaan leiden en Nederland moet het doen met waarschijnlijk één halve finale per eeuw. Maar verder is het blijkbaar hoe het is en veel animo om er iets aan te veranderen zie ik niet..
Toch voelt het wat merkwaardig dat we de oneerlijkheid van het systeem als geheel klakkeloos accepteren om vervolgens te discussiëren over onrecht van een enkele wedstrijdje. Die - dat dan weer wel - geheel terecht met twee-één is gewonnen.
Het valt ook niet mee. Voetbal is een sport met een hoge onzekerheidsmarge. Het resultaat van de wedstrijd komt lang niet altijd overeen met de inspanning en de kwaliteiten van de beide teams. Eén actie in een enkele minuut kan het resultaat van negentig minuten voetbal kan verpesten. Een lullig doelpuntje kan NAC van Ajax doen winnen. Echter het klagen daarover komt bij mij over als het zeuren aan een roulettetafel dat er nu al drie keer rood is gevallen. Mensen kunnen eenmaal niet zo goed overweg met onzekerheidsmarges.
Die obsessie voor gerechtigheid komt in nog vreemder licht te staan als je kijkt naar voetbal als geheel. Want voetbal is namelijk de oneerlijkste sport ter wereld.
Presteren in professionele sporten draait om geld en voetbal is daar het grote voorbeeld van. Dat is op zichzelf geen probleem. Alleen de oneerlijke verdeling van dat geld rondom Champions League en de eredivisie is zo uitgedacht dat steeds meer geld bij de elite-clubs komt en steeds minder bij de kabouters. Zodat de elite club steeds elitairder worden en de kabouterclubjes steeds kleiner.
En dan de plaatsing. Over niet al te lange tijd plaatst de promovendus uit de Engelse eerste divisie uit Engeland en Spanje zich richtreeks voor de Champions League en mag de kampioen van Nederland mee doen als veertien voorrondes zijn overleefd.
Kan dat ook anders?
Ja dat kan! Je kunt een hoop zeggen over kapitalistisch Amerika, maar in de sport hebben ze dit juist wel goed geregeld. In het basketbal bij de NBA zijn er twee maatregelen die de oneerlijkheid in toom houden. Allereerst is er een salary cap. Dat houdt in de elke club een maximaal bedrag aan salaris per jaar mag betalen. Omdat een topspeler veel geld kost zie je dat elke team NBA-team maximaal twee, drie topspelers in zijn gelederen heeft. Dus als je Messi, Suarez en Raketic hebt kun je Frenkie de Jong en nog acht andere topspelers niet meer betalen.
Daarnaast is er de Draft. Elk jaar mag de club die als laatste in geëindigd de eerste keuze doen uit de beste nieuwe talenten en de kampioen als laatste. Dus NAC mag dit jaar een nieuwe Matthijs de Ligt selecteren en Ajax moet het doen met een nieuwe Willem Janssen of zo.
Gevolg: de NBA-competitie blijft superspannend. Neem de Golden State Warriors. Jarenlang het NAC van de NBA maar is dankzij Stephen Curry al een paar jaar achter elkaar kampioen. Dat moet in Breda als muziek in de oren klinken. Misschien moet NAC zich inschrijven voor een basketbalcompetitie?
Het Ajax van de NBA - de Los Angels Lakers - daarentegen hebben de beste speler ter wereld, Lebron James, gekocht maar eindigen dit jaar ergens op de plaats van ADO Den Haag. Lebron James moet het dankzij de salary cap dan ook doen met basketballers als Tommie Beugelsdijk en Lex Immers.
De oneerlijkheid van het geld gaat ook op bij voetbal op amateurniveau. Ik heb even gecheckt maar alle teams in de buurt met goede jeugdafdeling spelen vierde klasse of lager. Als je als vereniging omhoog wilt, leidt dan geen jeugd op, maar kies bij de ledenvergadering een bijzondere voorzitter met een stapel geld. De club in onze buurt die aan dat profiel voldoet is namelijk wél op weg naar de tweede klasse.
Zowel bij de Champions League als aan de basis in het amateurvoetbal is het geld stevig aan de macht. Is dit erg? Nou ja dat ligt er aan. Het is wat somber voor amateurclubs met ambitieuze plannen voor jeugdafdelingen, er sneuvelt regelmatig een amateurclubje als de financiën van de voorzitter een eigen leven gaan leiden en Nederland moet het doen met waarschijnlijk één halve finale per eeuw. Maar verder is het blijkbaar hoe het is en veel animo om er iets aan te veranderen zie ik niet..
Toch voelt het wat merkwaardig dat we de oneerlijkheid van het systeem als geheel klakkeloos accepteren om vervolgens te discussiëren over onrecht van een enkele wedstrijdje. Die - dat dan weer wel - geheel terecht met twee-één is gewonnen.
Reacties